भावे अँड कंपनी

दह्याच्या हंड्यातून दुग्धव्यवसायाचा वारसा

१९५५ मध्ये, औरंगाबाद, आता छत्रपती संभाजीनगर  अजून लहानसं शहर होतं. पैठण गेट आणि दिल्ली गेटच्या मधल्या परिसरात, एका कुटुंबाने असा प्रवास सुरू केला ज्याने पुढे शहराच्या दुग्धव्यवसायावर दीर्घकालीन छाप सोडली. या प्रवासाची सुरुवात झाली एका स्त्रीच्या निर्धारातून. आजीच्या प्रोत्साहनाने भावे कुटुंबातील एका सदस्याने दही विकण्यास सुरुवात केली, तेही डोक्यावर ठेवलेल्या हंड्यातून, घराघरात जाऊन. पहिल्याच दिवशी दोन रुपयांचा नफा झाला आणि त्यातून पेरली गेली भावे अँड कंपनी ची बीजे.

चव आणि परंपरेचा आरंभ

एका दह्याच्या हंड्यापासून सुरुवात झालेला हा व्यवसाय पुढे गुलमंडीतील दुकानापर्यंत पोहोचला. हळूहळू त्यात श्रीखंड, आम्रखंड आणि पारंपरिक मराठी गोड-खारे पदार्थांची भर पडली.

आज भावे अँड कंपनी ची चार यशस्वी आउटलेट्स आहेत आणि ८० हून अधिक उत्पादने ग्राहकांना मिळतात. गणेशोत्सवाला मोदक, मकरसंक्रांतीला तीळगुळ, आणि दैनंदिन जीवनासाठी अनेक पदार्थ.

त्यांच्या वाढीचा पाया साधा होता: स्वतःचा सहभाग, सातत्यपूर्ण गुणवत्ता आणि समाजाचा विश्वास. डिजिटल मार्केटिंग यायच्या आधी त्यांचा सर्वात मोठा प्रचार होता लोकाभिमुख बोलकी शिफारस. सणासुदीला तर दुकानाबाहेर रांगा लागत असत.

विकासाची दिशा

प्रत्येक परंपरागत व्यवसायाप्रमाणेच, भावे अँड कंपनीलाही कसोटीचे क्षण  करावा लागला. काही हंगामात विक्री घटली, मोठे डेअरी ब्रँड्स बाजारात आले, तर एकदा थंड करणारी यंत्रणा निकामी झाल्याने ३०० किलो श्रीखंड खराब झाले. पण शॉर्टकट न करता त्यांनी तोटा स्वीकारला - इतकंच नव्हे तर त्यांचा मोठा ग्राहक बजाज ऑटोलाही माहिती दिली. या प्रामाणिकपणामुळेच विश्वास अजून वाढला.

नवीन उपायही सापडले. लांबच्या गावांमधून दूध आणताना ते खराब होत असे. त्यांनी गावकऱ्यांना तिथेच पनीर बनवायला शिकवलं. आज रोज १५० किलो पनीर विकलं जातं - ताजं आणि जलद खपणारं.

त्यांनी ऑनलाइन प्लॅटफॉर्म (स्विगी, झोमॅटो) पासून दूर राहण्याचा ठाम निर्णय त्यांनी घेतला. कारण त्यांना उत्पादनाचा नाश टाळायचा होता आणि थेट ग्राहकांशी नातं जपायचं होतं.

कसोटीचे क्षण

भावे अँड कंपनी च्या गाभ्यात आहे प्रामाणिकपणा आणि शांत नेतृत्वाची परंपरा. कर्मचारी हे केवळ कामगार नाहीत, तर विस्तारित कुटुंबाचा भाग आहेत. एका पार्ट-टाइम कर्मचाऱ्याला त्यांनी इंजिनिअरिंगपर्यंत शिक्षणासाठी मदत केली - आणि या संस्काराची झलक प्रत्येक व्यवहारात दिसते.

ताजेपणा ही त्यांची प्राथमिकता आहे. रोज दूध आणले जाते, मिठाई छोट्या छोट्या तुकड्यांत बनवली जाते आणि बहुतांश पदार्थ त्याच दिवशी विकले जातात. सणासुदीला, हजारो घरांमध्ये त्यांची मिठाई फक्त पदार्थ म्हणून नाही तर सामायिक परंपरेचा भाग म्हणून पोहोचते.

व्यावसायिक तत्त्वज्ञान

वेगाने विस्तार करण्यापेक्षा, कुटुंबाचं ध्येय आहे आधीपासून जे चालतंय त्याला अधिक उत्तम बनवणं - पॅकेजिंग सुधारणा, परंपरेला साजेश्या नवकल्पना आणि नवीन पिढीच्या नेतृत्वाखाली आधुनिकरण.

पण बदल झाला तरी गाभा तसाच राहतो.

विश्वजीत भावे यांचा तरुण उद्योजकांसाठी सल्ला साधा पण अमूल्य आहे:

·      प्रामाणिकपणा आणि गुणवत्तेवर पाया उभारा

·      विश्वास हेच सर्वात मोठं भांडवल समजा

·      काळानुसार बदला, पण तत्त्व सोडू नका

आगामी वाटचाल

भविष्यातील वाटचाल म्हणजे सातत्याने सुधारणा. गुणवत्ता, पारदर्शकता आणि ग्राहकांशी आत्मीयता या मूल्यांवर उभा असलेला वारसा पुढील पिढीने अधिक समृद्ध करण्याचा संकल्प केला आहे.